Een meerderheid in de recent gekozen Tweede Kamer heeft zich positief uitgesproken over het opheffen van het eigen risico in zorgverzekeringen. Deze beslissing volgt op een motie ingediend door de SP en de Partij van de Dieren, die brede steun kreeg.
Deze ingrijpende verandering brengt substantiële kosten met zich mee, naar schatting zo’n zes miljard euro. Om deze kosten mogelijk te dekken, overwegen beleidsmakers opties zoals verhoging van zorgpremies en een toename van de inkomensafhankelijke bijdrage.
Deskundigen op het gebied van gezondheidszorg uiten hun zorgen over het afschaffen van het eigen risico, vooral vanwege de aanzienlijke financiële impact die dit met zich meebrengt.
Verdere stijging van zorgpremie
In 2016 berekende het Centraal Planbureau (CPB) dat het opheffen van het eigen risico in de zorg naar schatting 4,5 miljard euro zou kosten. Deze bijkomende uitgaven zouden op de een of andere manier moeten worden gefinancierd. Destijds stelde het CPB voor om de zorgpremie per verzekerde met 346 euro te verhogen om deze extra kosten te dekken.
Het is van belang te benadrukken dat deze ramingen zijn gebaseerd op gegevens van ongeveer 7 jaar geleden, en sindsdien zijn de zorgkosten verder gestegen.
6 miljard euro per jaar
Volgens recente gegevens van het Centraal Planbureau (CPB) zou het jaarlijkse bedrag voor het afschaffen van het eigen risico in de zorg rond de 3,6 miljard euro liggen. Deze kosten worden voornamelijk veroorzaakt door het wegvallen van inkomsten uit het eigen risico.
Daarnaast voorspelt het CPB dat de zorguitgaven zullen toenemen doordat mensen zonder eigen risico vaker gebruik zullen maken van zorg. Met andere woorden, zonder eigen risico zullen mensen vaker een beroep doen op medische hulp, aangezien financiële belemmeringen ontbreken. Dit kan leiden tot een extra kostenpost van circa 2,1 miljard euro per jaar.
Kortom, volgens het ministerie zouden de totale extra zorgkosten bijna 6 miljard euro per jaar bedragen. “Met een dergelijk prijskaartje zal een hogere premie al snel onvermijdelijk zijn”, merkte socioloog en econoom Martien Bouwmans op in een interview met de Telegraaf.
Afschaffing mogelijk vanaf 2026
Het eigen risico is bevroren op 385 euro per verzekerde voor het jaar 2024. Voor huisartsbezoeken, verloskundige zorg en aanvullende poliszorg is geen eigen risico verschuldigd.
Of de motie en het voorstel daadwerkelijk worden uitgevoerd, is onzeker, omdat ze geen directe oproep aan het demissionaire kabinet vormen.
Het afschaffen van het eigen risico kan op zijn vroegst plaatsvinden vanaf 1 januari 2026, zoals aangegeven door het ministerie van Volksgezondheid. Niettemin bestaat de kans dat het eigen risico in 2025 meer hanteerbaar wordt.
Zodra er meer informatie beschikbaar is zul je dit teruglezen in de blog van Zorgverzekering Online.
Het bericht Afschaffen van het eigen risico in zicht? verscheen eerst op Zorgverzekering 2025 .